Wadden geschut

Hoe kunnen we het erfgoed van de oorlog op de Waddeneilanden (nog) beter aan de man brengen? Dat was de vraag die gisteren centraal stond op de Miniconferentie Wadden geschut in het Hannemahuis te Harlingen. Vertegenwoordigers van de Stichting Waddencentra, van provinciale instellingen en uit het onderwijs gaven in boeiende presentaties aan wat er tot dusverre is gebeurd en wat er in de toekomst mogelijk is.

De website www.waddenindeoorlog.nl is inmiddels online, de bunker Schlei op Schiermonnikoog is geopend en op Texel bestaat al langer het Luchtvaart- & Oorlogsmuseum. Maar er is zoveel meer en een gecombineerde aanpak zal waarschijnlijk tot een beter resultaat leiden en tot een groter publieksbereik. Zo kun je op elk eiland afzonderlijk wandel- en fietsroutes langs erfgoed uit de Tweede Wereldoorlog ontwikkelen, maar die zou je dan ook als één WO2-erfgoedroute aan kunnen bieden, eventueel met behulp van een audiotour. In één van de presentaties kregen we te zien hoe dat in Den Haag vorm heeft gekregen. Daar kun je vier WO2-wandelingen met kaarten, foto's, filmpjes en geluidsfragmenten gratis downloaden op je iPhone. Een iPhone huren bij het Haags Historisch Museum kan ook. De wandelingen met alle extra's zijn ook op de website www.destadgeschonden.nl te bekijken.

Zes militairen van de Kriegsmarine met op de achtergrond de Brandaris op Terschelling

 Bron: Fries Fotoarchief

Een bijzonder project is de virtuele wandeling door een deel van de Stelling 12H op Vlieland. Het begin van het project is een typisch geval van serendipiteit. Wat is het geval? Marc ter Ellen van het Informatiecentrum De Noordwester op Vlieland zit op een gegeven moment in de trein bij een groepje studenten die een voor hem onbegrijpelijke maar intrigerende taal spreken. Uit nieuwsgierigheid zoekt hij contact en wat blijkt? Het gaat om studenten van Gameship, onderdeel van het Friesland College in Leeuwarden. Dat verklaart ook hun taalgebruik. Ze raken aan de praat en ze zien beiden mogelijkheden om elkaar van dienst te zijn. Marc ter Ellen is op zoek naar creatieve geesten die zijn plannen, om de Vlielandse stelling ook virtueel te kunnen bekijken, vorm kunnen geven. De studenten kunnen een goed project gebruiken voor studiepunten. In drie weken tijd is de groep erin geslaagd om een deel van de stelling (het geschutemplacement) virtueel toegankelijk te maken. Nu kent de wereld van de digitale spelletjes allerlei soorten games; dit is een zgn. serious game geworden.

Hoewel de aankleding van de bunker en de omgeving nog redelijk primitief is vind ik het resultaat verbluffend. Als een vogel kun je over het gebied zweven. Het bijzondere zit ‘m vooral in de mogelijkheden om over de bunkerruimtes informatie op te vragen betreffende het gebruik van die ruimtes ten tijde van de oorlog. Die informatie kan in tekst en beeld worden gegeven. Zo kan bv. een foto van een kanon, zoals dat in één van de ruimtes heeft gestaan, worden getoond. Het is ook mogelijk om voor actie te kiezen. In dat geval wordt het kanon uit zijn schuilplaats naar het emplacement gereden. Je kunt dat ook zelf doen en ook zelf de munitie voor het kanon halen en uiteindelijk de vijand uitschakelen, want er is een interactieve variant aanwezig. De bezoeker kan ook zelf de route bepalen door het complex. Deze educatieve presentatatievorm is bedoeld voor schoolgroepen, maar ook voor minder validen, voor wie het niet mogelijk is om het originele terrein te bezoeken. Het wachten is nu op geld om het plan in zijn geheel te realiseren.

Belangstellenden in de geschiedenis van de Atlantik Wall op de eilanden kunnen ook terecht bij de volgende website: http://wall.ontwikkelversie.nl.