Facebook - fase 1 - De droom

Vorig jaar rond deze tijd was ik druk in de weer met het onderwerp emigratie van Friezen naar de VS in de negentiende en twintigste eeuw. Twee dingen vielen samen. Ten eerste was ik gevraagd om begin februari een lezing over dit onderwerp te houden en ten tweede werd tijdens die presentatie een website rond dit thema gelanceerd.
Die website kent een bijzondere geschiedenis. Die begon met een envelop met kopieën van brieven die Tresoar een paar jaar geleden kreeg toegestuurd. Het ging om brieven die door Friezen aan hun geëmigreerde familieleden en vrienden in Amerika waren gestuurd. Dat feit alleen al was en is bijzonder. Immers, Tresoar bewaart tientallen brieven van Friese emigranten, maar daarbij gaat het eigenlijk altijd om brieven die vanuit vooral de VS zijn gestuurd naar de achtergebleven familie en vrienden in Friesland. Maar bij deze kopieën ging het om brieven, waarvan de originelen aan de andere kant van de oceaan worden bewaard. Hoe kwamen we daaraan, zult u zich afvragen. Nu, ze waren aan Tresoar toegestuurd door Nel Prins-Serier uit Emmen. Nel heeft familie en vrienden in Noord-Amerika wonen. Een vriendin daar, Mary Risseeuw, was bezig met een project voor een boek en een conferentie over de taalinvloed van het Nederlands op het Amerikaans, waarvoor ze Nederlandstalige brieven van achterblijvers verzamelde. Beiden hadden elkaar leren kennen nadat Nel brieven van Zeeuwse emigranten naar Amerika had vertaald voor de mensen in Oostburg (Wisconsin) die vrijwel allemaal Nederlandse voorouders hebben. Mary was al jaren op zoek geweest naar deze brieven van o.a. haar voorouders waarin ook over familie van Nel werd gesproken. Velen stuurden Mary kopieën toe omdat beloofd was dat de ingezamelde brieven vertaald zouden worden (hoofdzakelijk door Nel) in het Amerikaans-Engels. Deze brieven kwamen uit bijna alle Nederlandse provincies. Tientallen brieven spelde ze woord voor woord en een veelvoud van uren ging ermee heen om ze te vertalen. Tussen de brieven trof ze ook brieven aan die vanuit Friesland waren verstuurd. Van die brieven trof ik later dus kopieën op mijn bureau aan. Ik nam contact met haar op, we maakten een afspraak en zo ontstond er een nieuw project, voor Nel en voor Tresoar. Tresoar zorgde voor fotokopieën en scans van de brieven die bij Tresoar worden bewaard, Nel (met hulp van Neal Buteyn uit het reeds genoemde Oostburg) voor de vertalingen en Tresoar vervolgens voor publicatie van de scans en vertalingen op een speciale Tresoarpagina.

Dat was de website zoals ik die vorig jaar presenteerde. Dat was al heel mooi, maar er ontbrak iets. Er waren dan wel Engelse vertalingen, maar de inleidende tekst en het zoekscherm waren Nederlandstalig. De website hinkte dan ook op twee gedachten. De vertalingen waren toch vooral bedoeld voor de Amerikaanse lezer. De brieven geven immers ooggetuigenverslagen van het dagelijkse leven in de Verenigde Staten rond 1900 en in de eerste decennia van de twintigste eeuw. Andere werkzaamheden weerhielden me er toen van om de website verder te verEngelsen en in Amerika 'uit te zetten'. Ik had al eens van Facebook gehoord. Ondanks de kritische kanttekeningen die erbij worden geplaatst, waarover ik ook eerder schreef, droomde ik een droom dat dit het meest geschikte medium zou zijn om de website in Amerika aan de man te brengen.
En toen was vorige week ding 19 aan de beurt, de sociale netwerken met o.a. Facebook. Zou de droom verwerkelijkt kunnen worden?

Met dank aan Nel

Wordt vervolgd